Co to jest stłuszczenie wątroby i jakie są jego rodzaje?

Stłuszczenie wątroby to zaburzenie polegające na odkładaniu się tłuszczu w komórkach wątroby, co wpływa na nieprawidłowe funkcjonowanie tego narządu. W zależności od czynnika, który doprowadził do choroby, wyróżnia się alkoholową chorobę stłuszczeniową wątroby (AFLD, alcoholic fatty liver disease) oraz niealkoholową chorobę stłuszczeniową wątroby (NAFLD, non-alcoholic fatty liver disease).

W 2020 roku akronim NAFLD zastąpiono akronimem MAFLD (metabolic dysfunction associated fatty liver disease), którego rozwinięcie tłumaczy się jako „stłuszczeniowa choroba wątroby związana z zaburzeniami metabolicznymi”. Zmiana ta miała na celu zwrócenie uwagi na wszelkie zaburzenia pod postacią stłuszczenia wątroby związane z dysfunkcją metaboliczną, a więc jest to ujęcie szersze niż tylko w kontekście wpływu spożywania alkoholu bądź nie. W zespołach chorobowych określanych jako MAFLD wyróżnia się postać bez towarzyszącego procesu zapalnego (NAFL, non-alcoholic fatty liver) oraz niealkoholowe stłuszczeniowe zapalenie wątroby (NASH, non-alcoholic steatohepatitis). Obie te postaci są odwracalne – odpowiednie postępowanie terapeutyczne pozwala na ich całkowite wyleczenie. W krajach rozwiniętych MAFLD jest najczęstszym i jednocześnie rzadko diagnozowanym schorzeniem wątroby. Niestety wraz z postępującą epidemią otyłości obserwuje się coraz częstsze jej występowanie. Podłoże rozwoju MAFLD stanowi otyłość trzewna. Nadmiar tkanki tłuszczowej gromadzi się głównie w obrębie jamy brzusznej, powodując otłuszczenie narządów wewnętrznych, co skutkuje występowaniem chorób metabolicznych – zaburzeń gospodarki węglowodanowej, cukrzycy typu 2 i nadciśnienia tętniczego.

Czynniki zwiększające ryzyko stłuszczenia wątroby

Do czynników zwiększających ryzyko wystąpienia stłuszczenia wątroby należą m.in.:

• zaburzenia gospodarki lipidowej (wysokie stężenie cholesterolu, wysokie stężenie triglicerydów);
• zaburzenia gospodarki węglowodanowej (insulinooporność, nieprawidłowa glikemia na czczo, cukrzyca typu 2);
• otyłość (zwłaszcza brzuszna);
• zespół metaboliczny (współwystępowanie otyłości brzusznej z nadciśnieniem tętniczym, zaburzeniami gospodarki lipidowej i węglowodanowej);
• niedoczynność tarczycy;
• niedoczynność przysadki.

Konsultacja merytoryczna:
dietetyk mgr Monika Miszelska Zespół Oddziałów Chorób Wewnętrznych, Endokrynologii i Diabetologii, Mazowiecki Szpital Bródnowski w Warszawie