Porady specjalistów

Dieta wątrobowa – co jeść a czego unikać?

fot.: iStock/NataBene

Dieta wątrobowa to specjalistyczny plan żywieniowy, który wspomaga regenerację i prawidłowe funkcjonowanie wątroby. Skierowana jest przede wszystkim do osób cierpiących na choroby wątroby, w tym stłuszczenie wątroby, zapalenie wątroby czy marskość. Kluczowym aspektem jest odpowiedni dobór żywności, która nie obciąża wątroby i wspiera jej odbudowę.

Dieta wątrobowa – co jeść?

Do dozwolonych produktów należą:

chude mięsa (kurczak, indyk bez skóry, cielęcina),
ryby gotowane na parze lub pieczone (np. dorsz, pstrąg),
produkty zbożowe (kasze, ryż brązowy, pełnoziarniste pieczywo),
warzywa gotowane (marchew, brokuł, cukinia),
owoce o niskiej zawartości fruktozy (jabłka, jagody, arbuz),
nabiał niskotłuszczowy (jogurt naturalny, twaróg),
zdrowe tłuszcze w niewielkich ilościach (oliwa, olej lniany).

Spożywanie posiłków regularnie – 4 do 6 razy dziennie w małych porcjach – wspomaga procesy trawienne i odciąża wątrobę.

Dieta wątrobowa – czego unikać?

W przypadku diety wątrobowej niezwykle istotne jest unikanie pokarmów, które obciążają wątrobę, nasilają stan zapalny i sprzyjają dalszemu uszkodzeniu organu. Szczególnie należy uważać na:

produkty smażone i fast food,
alkohol i napoje energetyzujące,
czerwone mięso i tłuste wędliny,
tłuste sery, – dania wysokoprzetworzone, – słodycze i ciasta, – napoje gazowane i słodzone.

Te produkty nie tylko utrudniają regenerację wątroby, ale również mogą przyczynić się do pogłębiania takich schorzeń jak stłuszczenie wątroby.

Dieta wątrobowa – co można jeść? Tabela

Aby ułatwić komponowanie codziennego jadłospisu, poniżej przedstawiamy tabelę z podziałem na produkty zalecane i przeciwwskazane.

Produkt	zalecane	przeciwwskazane
Mięso	Indyk, kurczak bez skóry	Wieprzowina, baranina, kiełbasy
Ryby	Gotowany dorsz, mintaj, sandacz	Ryby wędzone, smażone, konserwowe
Nabiał	Twaróg chudy, jogurt naturalny	Śmietana, sery żółte, tłuste mleko
Warzywa	Gotowana marchew, dynia, cukinia	Kapusta, cebula, grzyby, strączki
Owoce	Jabłko pieczone, banan, gruszka	Wiśnie, śliwki, owoce cytrusowe
Tłuszcze	Oliwa, olej rzepakowy w małych ilościach	Smażenie, smalec, margaryny twarde

Dieta wątrobowa a stłuszczenie wątroby

Stłuszczenie wątroby to jedna z najczęstszych przyczyn wprowadzenia diety wątrobowej. Może być spowodowane zarówno nadmiernym spożyciem alkoholu, jak i niealkoholowym zespołem metabolicznym. W obu przypadkach dieta odgrywa kluczową rolę w terapii.

Dieta w przypadku stłuszczenia wątroby powinna być niskokaloryczna (przy nadwadze), niskotłuszczowa, a jednocześnie bogata w białko i witaminy z grupy B, C i E. Szczególną uwagę warto zwrócić na produkty zawierające błonnik, który wspomaga metabolizm tłuszczów i procesy detoksykacyjne.

Dieta wątrobowa – przykładowy jadłospis na jeden dzień

Oto przykładowy jadłospis, który może być podstawą dla osób stosujących dietę wątrobową. Więcej porad dotyczących żywienia oraz przykładowe jadłospisy wraz z filmikami instruktażowymi znajdziecie w innych artykułach w Poradach Specjalistów.

Śniadanie: – owsianka na mleku roślinnym z jabłkiem i łyżeczką siemienia lnianego

Drugie śniadanie: – kanapka z pieczywa żytniego z pastą z awokado i gotowanym jajkiem

Obiad: – gotowany dorsz, kasza jaglana, gotowana marchewka

Podwieczorek: – jogurt naturalny z jagodami

Kolacja: – sałatka z gotowanym indykiem, warzywami i oliwą z oliwek

Taki jadłospis jest lekki, zbilansowany i wspomaga regenerację wątroby.

Dieta wątrobowa a owoce – które są wskazane?

Nie wszystkie owoce są dobrze tolerowane w diecie wątrobowej. Zalecane są przede wszystkim owoce miękkie, dojrzałe i pozbawione skórki. Jabłka (najlepiej pieczone), gruszki, banany oraz arbuz w małych ilościach są dobrym wyborem. Należy natomiast unikać owoców cytrusowych, kwaśnych, z dużą zawartością błonnika nierozpuszczalnego oraz tych, które powodują wzdęcia, np. śliwek i wiśni.

fot.: iStock/margouillatphotos

Dieta białkowa a wątroba – co warto wiedzieć?

Dieta białkowa może mieć wpływ na funkcjonowanie wątroby, zwłaszcza jeśli spożywane są duże ilości białka zwierzęcego i suplementów. W przypadku osób z chorobami wątroby nadmierne obciążenie białkiem może prowadzić do nasilenia objawów i trudności w metabolizowaniu azotu. W diecie wątrobowej białko powinno pochodzić głównie z chudego mięsa, ryb, nabiału o niskiej zawartości tłuszczu. Warto konsultować ilość spożywanego białka z dietetykiem lub lekarzem, szczególnie w przypadkach przewlekłych schorzeń wątroby.

Pamiętaj!
Dieta wątrobowa to skuteczne narzędzie wspomagające leczenie schorzeń wątroby, takich jak stłuszczenie wątroby. Dla uzyskania i utrzymania odpowiednich efektów, jak wszystkie terapie – wymaga ona dyscypliny i odpowiedniej wiedzy na temat tego, co można jeść, a czego unikać. Prawidłowo zbilansowany jadłospis oparty na łagodnych, lekkostrawnych produktach i ograniczeniu tłuszczu oraz cukru może znaczną poprawić komfort życia. Nie zapominajmy też o odpowiedniej dawce ruchu. O jego pozytywnym wpływie na kondycję wątroby, przeczytasz w innych artykułach w Poradach Specjalistów.